اتوبخار و بخارگر
نوشیدنی ساز
جارو برقی و شارژی
پخت و پزخداحافظی با جوش و آکنه! کشف درمان‌های خانگی قدرتمند و علمی (با تأیید متخصصین پوست)
خداحافظی با جوش و آکنه! | درمان‌های خانگی قدرتمند و علمی
آکنه، این مهمان ناخوانده پوستی، دغدغه بسیاری از افراد در سراسر جهان است؛ تخمین زده می‌شود حدود ۸۵ درصد از جوانان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. اگرچه درمان‌های رایج مانند اسید سالیسیلیک یا بنزوئیل پراکسید بسیار مؤثرند، اما گاهی گران‌قیمت هستند و عوارضی مانند خشکی، قرمزی یا تحریک پوستی به همراه دارند. همین موضوع بسیاری را به سمت درمان‌های طبیعی و خانگی آکنه سوق داده است؛ تا جایی که یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ نشان داد ۷۷ درصد از بیماران آکنه به دنبال راه‌حل‌های جایگزین بوده‌اند.
در این مقاله، به بررسی درمان‌های خانگی محبوب و اثربخش برای آکنه می‌پردازیم که برخی از آن‌ها با پشتوانه علمی همراه هستند و برخی دیگر نیازمند تحقیقات بیشترند. هدف ما ارائه راه‌حل‌های کاربردی برای کمک به شما در مسیر داشتن پوستی سالم و شفاف است.
آکنه از کجا می‌آید؟ شناخت عوامل مؤثر
آکنه زمانی آغاز می‌شود که منافذ پوست شما با ترکیبی از چربی اضافی (سبوم) و سلول‌های مرده پوست مسدود می‌گردد. هر منافذ به یک غده چربی متصل است که سبوم تولید می‌کند. وقتی این سبوم بیش از حد ترشح شود، منافذ بسته شده و زمینه برای رشد باکتری P. acnes (پروپیونی باکتریوم آکنه) فراهم می‌شود.
گلبول‌های سفید بدن به این باکتری‌ها حمله می‌کنند و نتیجه آن التهاب، قرمزی و در نهایت، ظهور آکنه در اشکال مختلف مانند جوش‌های سر سفید، سر سیاه و جوش‌های ملتهب است.
عوامل متعددی می‌توانند در بروز آکنه نقش داشته باشند، از جمله:
- ژنتیک: وراثت نقش مهمی در مستعد بودن شما برای آکنه دارد.
- تغییرات هورمونی: دوران بلوغ، بارداری یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک.
- رژیم غذایی: مصرف برخی غذاها (به خصوص با شاخص گلیسمی بالا) می‌تواند آکنه را تشدید کند.
- استرس: اضطراب و استرس می‌توانند به طور غیرمستقیم بر پوست تأثیر بگذارند.
- عفونت‌ها: رشد باکتری‌ها در منافذ مسدود شده.
در حالی که درمان‌های بالینی استاندارد موثرترین راه برای کاهش آکنه هستند، امتحان کردن درمان‌های خانگی نیز می‌تواند به عنوان راهکارهای مکمل یا جایگزین، به خصوص برای موارد خفیف‌تر، مفید باشد. در ادامه، ۱۲ درمان خانگی رایج و مؤثر برای آکنه را بررسی می‌کنیم.
درمان‌های خانگی قدرتمند برای مبارزه با آکنه:
1. سرکه سیب؛ متعادل‌کننده طبیعی پوست (با احتیاط!)
سرکه سیب، که از تخمیر سیب به دست می‌آید، به دلیل خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی خود شناخته شده است. این ماده حاوی اسیدهای آلی مانند اسید سیتریک و اسید لاکتیک است. تحقیقات سال ۲۰۱۶ نشان می‌دهد که اسید سیتریک در ترکیب با اکسید روی می‌تواند باکتری P. acnes را از بین ببرد. همچنین، اسید لاکتیک سرکه سیب ممکن است به بهبود ظاهر جای آکنه کمک کند (مطالعه ۲۰۱۷).
- نحوه استفاده:
- ۱ قسمت سرکه سیب را با ۳ قسمت آب (برای پوست‌های حساس، آب بیشتری) مخلوط کنید.
- پس از تمیز کردن پوست، مخلوط را با پنبه به آرامی روی نواحی آکنه بمالید.
- اجازه دهید ۵ تا ۲۰ ثانیه بماند، سپس با آب بشویید و خشک کنید.
- این کار را ۱ تا ۲ بار در روز تکرار کنید.
- نکته مهم: استفاده از سرکه سیب روی پوست می‌تواند باعث سوزش یا حتی سوختگی شود. اکثر متخصصان پوست توصیه می‌کنند که از سرکه سیب به هیچ وجه استفاده نکنید یا با احتیاط فراوان و به مقدار کم و کاملاً رقیق شده امتحان کنید. همیشه ابتدا یک تست پچ (روی قسمت کوچکی از پوست) انجام دهید.
2. مکمل روی؛ تقویت سیستم دفاعی پوست از درون
روی، یک ماده مغذی حیاتی برای رشد سلولی، تولید هورمون‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن است. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف مکمل روی می‌تواند به طور قابل توجهی تعداد جوش‌های ملتهب را در افراد مبتلا به آکنه کاهش دهد (متاآنالیز ۲۰۲۰).
- نحوه استفاده: مصرف خوراکی مکمل روی.
- مقدار توصیه شده: حداکثر ۴۰ میلی‌گرم در روز. مصرف بیش از حد می‌تواند عوارض جانبی مانند درد معده داشته باشد. قبل از مصرف هرگونه مکمل، با پزشک خود مشورت کنید.
- نکته: استفاده موضعی از روی روی پوست، به دلیل جذب ضعیف، معمولاً مؤثر نیست.
3. ماسک عسل و دارچین؛ ترکیبی با خواص ضد باکتریایی
عسل و دارچین هر دو دارای خواص ضد باکتریایی هستند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ نشان داد که ترکیب این دو، اثرات ضد باکتریایی قوی در برابر باکتری P. acnes دارد. عسل به تنهایی نیز می‌تواند رشد این باکتری را متوقف کند (مطالعه ۲۰۲۰).
- نحوه استفاده:
- ۲ قاشق غذاخوری عسل را با ۱ قاشق چای‌خوری پودر دارچین مخلوط کنید تا خمیری شکل شود.
- پس از پاکسازی، ماسک را روی صورت خود بمالید و اجازه دهید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بماند.
- سپس ماسک را کاملاً با آب بشویید و صورت خود را خشک کنید.
- نکته مهم: دارچین ممکن است باعث تحریک یا قرمزی پوست شود. همیشه قبل از استفاده روی صورت، یک تست پچ روی پوست انجام دهید.
4. روغن درخت چای؛ جایگزینی طبیعی برای آنتی‌بیوتیک‌ها
روغن درخت چای، یک روغن اساسی قوی است که خواص ضد التهابی و ضد میکروبی آن به خوبی مستند شده است. یک مطالعه کوچک در سال ۲۰۱۹ نشان داد که پماد روغن درخت چای برای آکنه، خشکی و سوزش کمتری نسبت به بنزوئیل پراکسید ایجاد می‌کند و رضایت بیشتری را به همراه دارد. این روغن می‌تواند جایگزین موثری برای آنتی‌بیوتیک‌های موضعی باشد که در استفاده طولانی‌مدت ممکن است باعث مقاومت باکتریایی شوند (مطالعه ۲۰۱۷).
- نحوه استفاده:
- ۱ قسمت روغن درخت چای را با ۹ قسمت آب (یا روغن حامل مانند روغن نارگیل) رقیق کنید.
- یک پد پنبه‌ای را به مخلوط آغشته کرده و روی نواحی آسیب‌دیده بمالید.
- اجازه دهید خشک شود و در صورت تمایل از مرطوب‌کننده استفاده کنید.
- این فرآیند را ۱ تا ۲ بار در روز تکرار کنید.
- نکته مهم: روغن درخت چای بسیار قوی است و باید همیشه رقیق شود. قبل از استفاده از هر اسانس جدید، تست پچ انجام دهید.
5. چای سبز؛ آنتی‌اکسیدانی قوی برای پوست
چای سبز سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، به ویژه پلی‌فنول‌ها، است که به مبارزه با باکتری‌ها و کاهش التهاب کمک می‌کند؛ هر دو از عوامل اصلی ایجاد آکنه هستند (تحقیقات ۲۰۱۷). مطالعات نشان داده‌اند که نوشیدن عصاره چای سبز یا استفاده موضعی از آن می‌تواند تولید سبوم و جوش را کاهش دهد (مطالعات ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰).
- نحوه استفاده:
- چای سبز را به مدت ۳ تا ۴ دقیقه در آب جوش دم کنید و بگذارید خنک شود.
- با یک پد پنبه‌ای، چای را روی پوست خود بمالید یا در یک بطری اسپری بریزید و روی صورت اسپری کنید.
- اجازه دهید خشک شود، سپس با آب بشویید و پوست خود را خشک کنید.
- می‌توانید برگ‌های باقی‌مانده چای را با عسل مخلوط کرده و به عنوان ماسک استفاده کنید.
6. فندق جادوگر (Witch Hazel)؛ قابض و ضد التهاب طبیعی
فندق جادوگر از پوست و برگ درختچه‌ای با همین نام استخراج می‌شود و به دلیل خواص قابض و ضد التهابی خود شناخته شده است. تحقیقات نشان می‌دهد که فندق جادوگر می‌تواند به مبارزه با باکتری‌ها و کاهش تحریک و التهاب پوست کمک کند که در بهبود آکنه مؤثر است (مطالعه ۲۰۱۹).
- نحوه استفاده:
- می‌توانید محصول آماده فندق جادوگر را از داروخانه‌ها تهیه کنید.
- با استفاده از پد پنبه‌ای، ۱ تا ۲ بار در روز روی پوست تمیز بمالید.
7. آلوئه ورا؛ تسکین‌دهنده و ترمیم‌کننده پوست
ژل شفاف گیاه آلوئه ورا به دلیل خواص تسکین‌دهنده، ضد التهابی و ترمیم‌کنندگی برای انواع مشکلات پوستی استفاده می‌شود. آلوئه ورا حاوی اسید سالیسیلیک و گوگرد است که هر دو در درمان آکنه کاربرد دارند. مطالعات نشان داده‌اند که ژل آلوئه ورا، به خصوص در ترکیب با موادی مانند کرم ترتینوئین یا روغن درخت چای، می‌تواند آکنه را بهبود بخشد (مطالعات ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸).
- نحوه استفاده:
- ژل خالص آلوئه ورا را مستقیماً از برگ گیاه استخراج کرده و روی پوست تمیز به عنوان مرطوب‌کننده بمالید.
- می‌توانید ژل آلوئه ورا خالص را از فروشگاه‌ها تهیه کنید.
- ۱ تا ۲ بار در روز یا به دلخواه تکرار کنید.
8. روغن ماهی (امگا ۳)؛ مبارزه با التهاب از درون
اسیدهای چرب امگا ۳، به ویژه EPA و DHA موجود در روغن ماهی، دارای خواص ضد التهابی قوی هستند. سطوح بالای این اسیدها می‌تواند عوامل التهابی مؤثر در ایجاد آکنه را کاهش دهد (مطالعه ۲۰۱۹).
- نحوه دریافت: مصرف مکمل روغن ماهی یا گنجاندن غذاهای غنی از امگا ۳ در رژیم غذایی خود مانند ماهی سالمون، ساردین، گردو، دانه چیا و دانه کتان آسیاب شده.
9. لایه‌برداری منظم و ملایم؛ پاکسازی منافذ
لایه‌برداری (Exfoliation) به حذف سلول‌های مرده از سطح پوست کمک می‌کند و می‌تواند با باز کردن منافذ مسدود شده، آکنه را بهبود بخشد. همچنین، لایه‌برداری باعث می‌شود محصولات درمانی آکنه بهتر جذب پوست شوند.
- نحوه انجام:
- لایه‌برداری فیزیکی (ملایم): با استفاده از مخلوط شکر یا نمک با روغن نارگیل (۱ قاشق شکر/نمک + ۱ قاشق روغن). به آرامی پوست را ماساژ داده و سپس بشویید.
- لایه‌برداری شیمیایی (توصیه شده): برخی متخصصان پوست استفاده از لایه‌بردارهای شیمیایی ملایم حاوی سالیسیلیک اسید یا گلیکولیک اسید را توصیه می‌کنند که کمتر باعث تحریک می‌شوند.
- نکته مهم: از لایه‌برداری خشن خودداری کنید زیرا می‌تواند پوست را تحریک کرده و آکنه را بدتر کند. حداکثر ۱ تا ۲ بار در هفته لایه‌برداری کنید.
10. رژیم غذایی با گلیسمی پایین؛ کنترل هورمون‌ها
شاخص گلیسمی (GI) نشان می‌دهد که یک غذا چقدر سریع قند خون شما را بالا می‌برد. مصرف غذاهای با GI بالا (مانند نان سفید، نوشابه، شیرینی‌جات) باعث افزایش انسولین و در نتیجه، افزایش تولید سبوم می‌شود که می‌تواند آکنه را تشدید کند. تحقیقات نشان داده‌اند که رژیم غذایی با گلیسمی پایین می‌تواند سطح هورمون IGF-1 (که در آکنه نقش دارد) را کاهش دهد (مطالعه ۲۰۱۸).
- غذاهای با GI پایین: میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، آجیل، غلات کامل یا کم‌فرآوری شده.
11. کاهش استرس؛ آرامش برای پوست شما
ارتباط بین استرس و آکنه پیچیده است، اما هورمون‌هایی که در زمان استرس ترشح می‌شوند می‌توانند تولید سبوم و التهاب را افزایش داده و آکنه را بدتر کنند (تحقیقات ۲۰۱۷).
- راه‌های کاهش استرس: خواب کافی، ورزش منظم، یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق.
12. ورزش منظم؛ سلامتی کلی و بهبود پوست
ورزش بر عملکرد هورمون‌ها تأثیر می‌گذارد و می‌تواند استرس و اضطراب را کاهش دهد که هر دو عامل مهم در ایجاد آکنه هستند (مطالعه ۲۰۱۸). CDC توصیه می‌کند بزرگسالان ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط در هفته داشته باشند.
- نکته مهم: همیشه بعد از ورزش صورت خود را با آب و پاک‌کننده ملایم بشویید تا عرق و باکتری‌ها از روی پوست پاک شوند و از بروز جوش جلوگیری شود.
چگونه از آکنه پیشگیری کنیم؟ (عادت‌های روزانه برای پوستی شفاف)
در حالی که هیچ راهکار قطعی برای جلوگیری از آکنه وجود ندارد، با رعایت برخی عادت‌ها می‌توانید به طور قابل توجهی از بروز جوش‌های جدید جلوگیری کنید:
- شستشوی صحیح صورت: روزانه دوبار صورت خود را با یک شوینده ملایم و آب ولرم بشویید تا چربی، آلودگی و عرق پاک شود.
- استفاده از مرطوب‌کننده: حتی پوست‌های چرب و مستعد آکنه نیز به مرطوب‌کننده نیاز دارند. پوستی که خشک باشد، برای جبران، سبوم بیشتری تولید می‌کند. از مرطوب‌کننده‌های فاقد چربی (Oil-free) و غیر کومدوژنیک (Non-comedogenic) استفاده کنید. (برای مشاهده انواع مرطوب‌کننده‌های مناسب، به [بخش محصولات مراقبت از پوست] در سایت ما مراجعه کنید).
- محدود کردن آرایش: استفاده زیاد از لوازم آرایش می‌تواند منافذ را مسدود کند. از محصولات غیر کومدوژنیک و بدون عطر استفاده کنید و همیشه قبل از خواب آرایش خود را پاک کنید.
- مقاومت در برابر لمس صورت: دست زدن به صورت، باکتری‌ها و آلودگی‌ها را به پوست منتقل می‌کند.
- محافظت در برابر آفتاب: قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید باعث خشکی پوست و در نهایت تولید چربی بیشتر می‌شود. از ضد آفتاب با SPF حداقل ۳۰ استفاده کنید. (برای خرید بهترین ضد آفتاب‌ها، به فروشگاه ما سر بزنید).
- عدم دستکاری جوش‌ها: فشردن یا کندن جوش‌ها می‌تواند منجر به عفونت، زخم شدید یا لکه‌های تیره شود و وضعیت آکنه را بدتر کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر آکنه شما شدید است، با درمان‌های خانگی بهبود نمی‌یابد، یا بر اعتماد به نفس و کیفیت زندگی شما تأثیر منفی گذاشته است، حتماً با یک متخصص پوست مشورت کنید. درمان‌های قوی‌تر و تخصصی‌تری برای آکنه وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند.
- اگر:
- همه درمان‌ها را امتحان کرده‌اید و نتیجه‌ای نگرفته‌اید.
- جوش‌های مکرر و عمیق دارید.
- آکنه‌های دردناک یا کیستیک دارید.
- آکنه شما لکه‌های تیره یا جای جوش به جا می‌گذارد.
سوالات متداول:
آیا درمان‌های خانگی برای آکنه موثر هستند؟ بسیاری از مردم به دنبال درمان‌های طبیعی هستند. برخی از درمان‌های خانگی دارای پشتوانه علمی هستند و می‌توانند به عنوان مکمل یا برای موارد خفیف آکنه مفید باشند، اما برای آکنه‌های شدید، مشورت با متخصص پوست ضروری است.
درمان‌های خانگی برای آکنه چقدر سریع کار می‌کنند؟ برای مشاهده نتایج هر درمان آکنه، حداقل ۴ تا ۶ هفته زمان لازم است. استفاده مکرر از محصولات مختلف می‌تواند پوست را تحریک کند. اگر یک درمان مؤثر باشد، باید در این بازه زمانی متوجه بهبود شوید.
خط پایان:
آکنه یک عارضه پوستی رایج با دلایل زمینه‌ای متعدد است. در حالی که درمان‌های مرسوم مانند اسید سالیسیلیک و بنزوئیل پراکسید موثرترین گزینه‌ها هستند، درمان‌های خانگی نیز می‌توانند گزینه‌های جایگزین یا مکمل ارزشمندی باشند. همیشه با احتیاط عمل کنید و در صورت نیاز، از مشورت با یک متخصص پوست غافل نشوید. پوست سالم و زیبا، حق شماست!
